ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ: το νέο βιβλίο του Γιάννη Ασημακόπουλου

Κυκλοφόρησε από τις «ΑΡΚΑΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΛΟΓΗ» το νέο βιβλίο του Ιωάννη Γ. Ασημακόπουλου, «ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ». 

Το βιβλίο προλογίζει ο Ομότιμος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Ανρδιόπουλος



ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΈΑ

Ο λαϊκός μας πολιτισμός, οι παραδόσεις τα ήθη τα έθιμα η γλώσσα μας είναι η ταυτότητα μας ως λαού σε βάθος χιλιετιών. Αυτή η ταυτότητα δεν χάνεται δεν καταργείται, δεν αλλάζει με την απόφαση κανενός ισχυρού, Ευρωπαίου ή Αμερικάνου, είτε τον λένε Σόιμπλε είτε τον λένε Κίσσινγκερ, γιατί είναι χαραγμένη με ανεξίτηλα γράμματα στις ψυχές των Ελλήνων. Πέρασαν από φωτιά και σίδερο και επέζησαν. Η ρωμαιοκρατία οικειοποιήθηκε ότι ελληνικό, καταστρέφοντας και χτίζοντας επάνω στα συντρίμμια το δικό της πολιτισμό. Στο βυζάντιο η λέξη έλληνας ήταν απαγορευμένη επί ποινή θανάτου. Οι πατέρες της εκκλησίας με πρώτο τον ιερό Χρυσόστομο, πολέμησαν με μανία τις ελληνικές παραδόσεις θεωρώντας τες ειδωλολατρικές. Όμως αυτές δεν χάθηκαν. 

Ο λαός όχι μόνο δεν τις απαρνήθηκε, αλλά τις διαφύλαξε και τις ενσωμάτωσε στη χριστιανική λαϊκή παράδοση. 

Τα παραδείγματα ζωντανά… 

Τα ρουσάλια ήταν αρχαίες ρωμαϊκές γιορτές που πέρασαν στον ελληνικό χώρο. Ήταν γιορτές των ψυχών όπου οι άνθρωποι πήγαιναν στα νεκροταφεία και στόλιζαν τα μνήματα με τριαντάφυλλα. Rosas. Ροζάλια. Ρουσάλια. Ήταν τόσο βαθειά ριζωμένες στις καρδιές των ανθρώπων, που οι πατέρες της εκκλησίας αναγκάστηκαν να θεσπίσουν χριστιανικές γιορτές στην ίδια περίοδο για να τις καλύψουν. Το «Ελληνικό τριέσπερο» ήταν αρχαίες Ελληνικές γιορτές που ξεκινούσαν με το χειμερινό στάσιμο και ήταν αφιερωμένες στον Ήλιο, γιατί η ημέρα αρχίζει να μεγαλώνει και το φως νικάει το σκοτάδι. Επειδή, παρά τον πόλεμο από τη νέα θρησκεία, οι γιορτές δεν εξαλείφονταν, οι πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν τις ίδιες ημέρες, τα Χριστούγεννα, παρ’ ότι πουθενά δεν αναφέρεται ότι ο Χριστός γεννήθηκε τις ημέρες αυτές. Τα κάλαντα, μια πανάρχαια συνήθεια, που ψέλνανε κατά τις νουμηνίες τα παιδιά στους δρόμους από την εποχή του Ομήρου, παρά την απαγόρευση των πατέρων της εκκλησίας, διασώθηκαν, ενσωματώθηκαν και παραμένουν στη χριστιανική λαϊκή εθιμοτυπία μέχρι σήμερα. Τα «Αδώνια», ήταν αρχαίες ελληνικές γιορτές που γίνονταν κάθε χρόνο κατά την εαρινή πανσέληνο. Ήταν ο θάνατος και η ανάσταση του Άδωνη, που συμβόλιζαν τον μαρασμό και την ανάσταση της φύσης. Για τον ίδιο λόγο, όπως και με τα Χριστούγεννα, οι πατέρες της εκκλησίας μας όρισαν κατά την πρώτη εαρινή πανσέληνο να εορτάζεται το Χριστιανικό Πάσχα. Άλλαξε απλώς το πρόσωπο του θνήσκοντος και αναστάντος θεού. Ο Άδωνης έγινε Ιησούς Χριστός, ενώ η τελετουργία έμεινε σχεδόν η ίδια. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας οι σκλαβωμένοι έλληνες έγιναν γκιαούρηδες, άπιστοι, ρωμιοί. Όταν αργότερα την εποχή του διαφωτισμού οι ευρωπαίοι αναζήτησαν την Ελλάδα και τους έλληνες, ήρθαν και βρήκαν ένα λαό εξαθλιωμένο, ρακένδυτο, φτωχό, χωρίς εθνική συνείδηση, χωρίς συνείδηση καταγωγής και προέλευσης. 

Το μόνο που κουβαλούσε αυτός ο λαός πάνω από 3000 χρόνια, ήταν η γλώσσα, τα ήθη τα έθιμα και οι παραδόσεις του, χαραγμένα βαθιά στην ψυχή του. Το 1830 ο Αυστριακός περιηγητής Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράγιερ διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι οι έλληνες δεν έχουν καμιά φυλετική σχέση με τους αρχαίους έλληνες, και πως αυτοί που κατοικούν σήμερα στον ελλαδικό χώρο είναι σλάβοι. 

Ένα βασικό επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε για να αντικρουστεί ο ανόητος ισχυρισμός, ήταν οι συλλογές των δημοτικών τραγουδιών, ηθών, εθίμων και παραδόσεων του ελληνικού λαού από τον πατέρα της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη. 

Τα τελευταία χρόνια η πατρίδα και ο λαός μας, περνάνε μια από τις μεγάλες κρίσεις της ιστορίας μας, που ακόμα δεν ξέρουμε που θα μας οδηγήσει. Θα εξαφανιστούμε σα λαός ή «θα περάσουμε την άβυσσο με ένα αχίλλειο πήδημα για να συνεχίσουμε ακάθεκτοι την πορεία μας» όπως χαρακτηριστικά λέει ο Γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε στο βιβλίο του «η γέννηση της τραγωδίας»; 

Η κρίση αυτή δεν είναι οικονομική, ούτε ξεπερνιέται αν κάποιοι δείκτες της οικονομίας βελτιωθούν, όπως πιστεύουν πολιτικοί και οικονομολόγοι. Είναι βαθειά πολιτισμική και σαν τέτοια θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Ο πολιτισμός και οι παραδόσεις μας, μας δείχνουν το δρόμο αρκεί να τις αποκρυπτογραφήσουμε…

Ι. Γ. ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ