Βαγγέλης Γιαννακούρας: Σύγχρονοι «Ζάνες» για επίορκους πολιτικούς και κρατικούς λειτουργούς

Άρθρο-Παρέμβαση του Αντιπεριφερειάρχη Αρκαδίας


Κατά την επίσκεψή μου, στο πλαίσιο διήμερου συνεδρίου για την ελιά και το λάδι , στην Αρχαία Ολυμπία, είχα την ευκαιρία με το συνάδελφο της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας Γιώργο Γεωργιόπουλο, να επισκεφτώ τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας.
Έναν χώρο που, όσες φορές και αν επισκεφτεί κανείς, πάντα έχει να μάθει κάτι καινούριο, ειδικά όταν ξεναγός είναι ο άριστος γνώστης του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας καθώς και της γενικότερης ιστορίας της περιοχής Γιώργος Γεωργιόπουλος, τον οποίο και ευχαριστώ.

Κατά μήκος της αριστερής πλευράς της εισόδου στο Αρχαίο στάδιο βλέπει κανείς 16 βάθρα στα οποία είναι χαραγμένα ονόματα αρχαίων αθλητών. 

Πάνω στα βάθρα ήταν τοποθετημένα αγάλματα αθλητών (δεν διασώθηκαν). 

Τα βάθρα ονομάζονται «Ζάνες» (Πληθυντικός αριθμός του Ζευς).
Οι Ζάνες έγιναν με χρήματα προστίμων που επιβλήθηκαν στους αθλητές, οι οποίοι δεν σεβάσθηκαν και παραβίασαν τους κανονισμούς των Ολυμπιακών Αγώνων είτε για παράδειγμα παίρνοντας απαγορευμένες ουσίες, είτε χρηματίζοντας κριτές, είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, αμαυρώνοντας τη φήμη των αγώνων.
Τοποθετήθηκαν, μάλιστα, σε περίοπτη θέση προκειμένου να παραδειγματίζονται οι αθλητές που θα λάμβαναν μέρος στους αγώνες.
Τα χάλκινα αγάλματα που τοποθετούνταν στα βάθρα ήταν έργα μεγάλων καλλιτεχνών της εποχής.
Οι τιμωρίες που επιβλήθηκαν για παράβαση των κανονισμών των αγώνων είναι γενικά πολύ λίγες, γεγονός που αποδεικνύει την τήρηση των κανονισμών και τον απόλυτο σεβασμό των Ελλήνων σε αυτούς. Επίσης αξιοσημείωτο είναι ότι οι ποινές επιβλήθηκαν από τον 4ο αι. π.Χ. και μετά, όταν πλέον είχε σημειωθεί μεταστροφή του αθλητικού πνεύματος και αλλαγή των ηθικών αξιών. Ωστόσο, η αναγραφή ονόματος αθλητή πάνω σε μία τέτοια βάση αποτελούσε όνειδος, τόσο για τον ίδιο όσο και για την πόλη του.

Ορμώμενος, λοιπόν, από την εικόνα που είδα και από το σκεπτικό των προγόνων μας, σκέφτηκα, μήπως είναι φρόνιμο και στις μέρες μας να επιλέξουμε ένα κεντρικό σημείο της Αθήνας και εκεί να τοποθετήσουμε νέους «Ζάνες», υποχρεώνοντας σύγχρονους επίορκους πολιτικούς και κρατικούς λειτουργούς να φτιάχνουν και να τοποθετούν το άγαλμα με το όνομά τους, ώστε να παραδοθούν στη χλεύη των πολιτών δια μέσου των αιώνων, αλλά και να αποτελούν παράδειγμα προς αποφυγή.
Τελικά για μία ακόμα φορά αποδεικνύεται πόσο πρωτοπόροι ήταν οι πρόγονοί μας, που θα μας δίνουν τα «φώτα» τους πάντα.